Thoạt nhìn, điều này có vẻ giống như một cơ hội xảy ra khi rèn thanh sắt khi còn đang nóng, nhưng việc đăng ký ‘Covid’ hoặc ‘CoronaVirus’ làm nhãn hiệu thương mại phải đối mặt với một số trở ngại và đúng như vậy: nhãn hiệu có thể không phân biệt và khả năng cao bị coi là trái đạo đức.
Thu lợi từ những thảm kịch là điều đáng lo ngại nhưng không phải là hoàn toàn chưa từng có. Trong khi các tập đoàn lớn cố gắng kiếm lời từ một tình huống hoàn toàn khó chịu (nếu không muốn nói là thảm khốc), thì đôi khi những hành động như vậy cũng vô vị đến mức để lại băn khoăn: “Ai nghĩ đây là một ý tưởng hay?”
Nỗ lực để đăng ký nhãn ‘Covid’
Hơn một chục đơn đã được nộp tại Văn phòng Sáng chế và Nhãn hiệu Hoa Kỳ nhằm đăng ký các nhãn hiệu liên quan đến “COVID” hoặc “coronavirus.” Mặc dù phần lớn những thông điệp nâng cao tinh thần (một số thông điệp cất tiếng “Chúng tôi đã chữa khỏi Covid-19”), nhưng chắc chắn thông điệp có thể được coi là vô cảm vì đại dịch vẫn đang bao trùm thế giới. Cụ thể, Văn phòng Sở hữu trí tuệ Benelux BOIP (của Bỉ, Hà Lan và Luxembourg) cũng đã chứng kiến sự gia tăng của các đơn đăng ký nhãn hiệu liên quan đến vi rút. Trên thực tế, BOIP đã đưa ra một tuyên bố nói rằng họ sẽ từ chối tất cả các đơn đăng ký như vậy.
Tại Hàn Quốc, kể từ khi chính phủ báo cáo trường hợp đầu tiên được xác nhận về bệnh hô hấp cấp tính vào tháng 1 (triệu chứng của Covid-19), tổng cộng 8 nhãn hiệu cho “corona” đã được áp dụng. Tại Trung Quốc, tính đến ngày hôm nay, hơn 1.500 nhãn hiệu liên quan đến coronavirus đã được nộp, bao gồm 37 đơn đăng ký có chứa hoặc liên kết chặt chẽ với bệnh viện (“火神 山” và “雷神 山”) và các bác sĩ nổi tiếng (bác sĩ nhãn khoa Trung Quốc “李文亮”) ở thành phố Vũ Hán, miền trung Trung Quốc, nơi được cho là tâm chấn của đợt bùng phát coronavirus.
Nhưng liệu pháp luật có cho phép cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu không?
Nhãn hiệu ‘Covid’ có thể phân biệt được không?
Để một nhãn hiệu được đăng ký, nhãn hiệu phải có khả năng phân biệt. Điều này có nghĩa ngăn ngừa sự nhầm lẫn của người tiêu dùng. Có thể nghi ngờ rằng một thuật ngữ (dấu hiệu dạng chữ cái) thông thường có thể có bản chất khác biệt trừ khi nó được sử dụng cho các sản phẩm hoàn toàn không liên quan đến thuật ngữ đó. Việc sử dụng cho các sản phẩm hoặc dịch vụ có liên quan khiến nhãn hiệu mất đi đặc tính khác biệt và trở nên mang tính mô tả.
Khi các sản phẩm và dịch vụ cần bảo hộ có liên quan đến sức khỏe, thì nhãn hiệu đó có thể mang tính mô tả. Nhãn hiệu mang yếu tố mô tả sẽ bị từ chối bảo hộ. Ví dụ, Văn phòng Sở hữu trí tuệ Benelux (BOIP) trong tuyên bố của họ nói rằng “Khi một sự kiện cụ thể, chẳng hạn như sự bùng phát của virus corona, xuất hiện trên các tiêu đề báo, chữ viết được sử dụng để đề cập đến nó nhanh chóng trở thành mô tả. Điều đó có thể có nghĩa là đơn đăng ký nhãn hiệu chỉ định đó sẽ bị từ chối ”.
Một rào cản khác ở Hoa Kỳ là người nộp đơn phải chứng tỏ rằng họ có ý định thực sự sử dụng thuật ngữ trên một nhóm hàng hóa và dịch vụ cụ thể. Điều này là do luật nhãn hiệu của Hoa Kỳ phản ánh nguyên tắc ưu tiên người sử dụng trước chứ không phải nguyên tắc nộp đơn đầu tiên. Tuy nhiên, hầu hết những chủ đơn “coronavirus” không chắc đã sử dụng thuật ngữ này trước đó và do đó sẽ không đủ điều kiện để được bảo hộ ở Hoa Kỳ. Trong các hệ thống như Liên minh Châu Âu (EU), người nộp đơn có thể nhận được sự bảo hộ mà không cần chứng tỏ việc sử dụng nhãn hiệu.
Trái đạo đức xã hội hay thiện chí?
Một căn cứ từ chối khác là khi nhãn hiệu đó trái với trật tự công cộng và/hoặc đạo đức. Điều này sẽ bao gồm các đơn khó chịu (bad taste) và phi đạo đức trong bối cảnh tình hình hiện tại của thế giới.
Ở Liên minh Châu Âu, căn cứ này được hiểu là việc bảo hộ một nhãn hiệu dạng chữ sẽ chống lại “các tiêu chuẩn và giá trị đạo đức cơ bản [tại một thời điểm nhất định] của xã hội”. Tương tự, Đạo luật nhãn hiệu Hàn Quốc theo Điều 34(4) nói rằng “Bất kỳ nhãn hiệu nào mà ý nghĩa, nội dung, v.v. được chuyển tải đến người tiêu dùng có khả năng gây tổn hại đến trật tự công cộng, chẳng hạn như trái với các chuẩn mực đạo đức, ý thức đạo đức phổ quát của người bình thường không thể đăng ký được ”.
Tương tự như vậy, Cục Sở hữu Trí tuệ Trung Quốc đã ban hành các hướng dẫn kiểm tra để giải quyết các hồ sơ về nhãn hiệu được coi là ác tâm, dựa trên những lo ngại về đạo đức. Dấu hiệu này liên quan đến tên của những người có liên quan đến dịch bệnh, dấu hiệu liên quan đến vi rút và bệnh dịch, dấu hiệu liên quan đến thuốc, dấu hiệu cho các sản phẩm bảo vệ và phòng ngừa, và các dấu hiệu khác.
Kết luận
Từ chối nhãn hiệu trên cơ sở thiếu tính phân biệt và lo ngại đạo đức công cộng là những nguyên tắc được thiết lập tốt của luật nhãn hiệu, điều này sẽ rõ ràng với những người không vội vàng nộp đơn trước. Vì vậy, trong trường hợp bạn vẫn đang nghĩ đến việc nộp đơn đăng ký trên “Corona” hoặc “Covid”, hãy chấp nhận lời của chúng tôi về điều đó và chỉ là đừng.
Nguồn: maastrichtuniversity
