Trong bối cảnh thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam tiếp tục tăng trưởng, chiếm hơn 15 % tổng doanh thu bán lẻ quốc gia, việc chống hàng giả và bảo vệ tài sản trí tuệ trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết . Dù TMĐT mở ra cơ hội rộng lớn cho doanh nghiệp, song tính ẩn danh và thiếu tương tác trực tiếp khiến người tiêu dùng dễ trở thành nạn nhân của sản phẩm nhái, giả mạo.
Thách thức lớn trong bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ
Gần đây, nhiều vụ xử phạt các cơ sở như Saigon Square hay Tùng Moscow vì kinh doanh hàng giả thương hiệu đã hé lộ khoảng trống trong công tác kiểm soát SHTT trên các nền tảng trực tuyến Sở hữu Trí tuệ. Các gian thương lợi dụng quảng cáo đẹp, mô tả hấp dẫn để đánh lừa người mua, gây tổn hại cho doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Giải pháp công nghệ: Lá chắn vững chắc trong môi trường số
AI nhận diện và phân tích hình ảnh
-
Phát triển công cụ dựa trên trí tuệ nhân tạo giúp phát hiện logo, bao bì giả mạo, ngôn từ mô tả gian dối – nâng cao hiệu quả phát hiện vi phạm.
Blockchain & IoT truy xuất nguồn gốc
-
Ứng dụng blockchain kết hợp IoT và QR code để bảo đảm minh bạch quá trình sản xuất, vận chuyển, phân phối đến tay người tiêu dùng, giảm thiểu rủi ro hàng giả
Mô hình “Liên minh số – thực địa”
Trụ cột Online:
-
Cổng thông tin SHTT tích hợp xác thực
Cung cấp công cụ kiểm tra QR/BATCH, AI nhận diện trực tuyến để người tiêu dùng có thể xác minh nhanh nguồn gốc sản phẩm. -
Kết nối nền tảng TMĐT
Hợp tác với Shopee, Lazada, Tiki… để yêu cầu kiểm tra và chứng nhận SHTT của nhà bán hàng. -
App xác thực sản phẩm
Phát triển ứng dụng di động tương tự mô hình Hàn Quốc, cho phép người dùng quét để nhận biết hàng thật – giả.
Trụ cột Offline:
-
Thanh tra liên ngành định kỳ
Kiểm tra thực địa tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, phân phối để phát hiện và xử lý vi phạm kịp thời. -
Tuyên truyền & đào tạo doanh nghiệp
Các khóa huấn luyện về thiết lập quyền SHTT, áp dụng công nghệ như blockchain vào chuỗi cung ứng. -
Hợp tác truyền thông với báo chí
Công khai thông tin vi phạm, tạo sức ép xã hội giúp việc xử phạt trở nên hữu hiệu và răn đe.
Kết luận: Xây dựng hệ sinh thái số – thực địa hiệu quả
Bảo vệ sở hữu trí tuệ không chỉ là nhiệm vụ pháp lý mà còn là yếu tố sống còn trong kỷ nguyên 4.0. Mô hình “liên minh số – thực địa” kết hợp giữa các công nghệ tiên tiến với hành động quản lý truyền thống giúp tạo dựng thị trường minh bạch, đáng tin cậy, củng cố niềm tin người tiêu dùng, bảo vệ doanh nghiệp chân chính và phát triển TMĐT bền vững.
Trong thời đại mỗi cú “click” có thể là một giao dịch, chỉ khi công nghệ thật – truyền thông thật – trách nhiệm thật, giá trị thật của sản phẩm và thương hiệu mới được bảo toàn.
Nguồn: Tổng hợp